برای اجرای اتاق سرور به چه تجهیزاتی نیاز است؟ ویژگی های اتاق سرور چیست؟ چگونه می‌ توانیم یک چک لیست از تجهیزات اتاق سرور استاندارد تهیه کنیم؟ همان‌ طور که قطعا می‌ دانید اتاق سرور اتاقی است که برای نگهداری سرور ها، روتر ها، سوییچ‌ ها و سایر تجهیزات شبکه مورد استفاده قرار می‌ گیرد. یک اتاق سرور استاندارد اتاقی است که از نظر محیطی و عملکردی برای نگهداری تجهیزات و سرور ها مناسب است. 

چرا باید برای محافظت از اتاق سرور چک لیست دقیقی تهیه کنیم؟ برای پاسخ به این سوال باید از اهمیت بالای اتاق‌ های سرور باخبر باشید. فراموش نکنید که تمامی اطلاعات یک شرکت یا سازمان در سرورهای آن ذخیره می‌ شود. از بین رفتن اطلاعاتی که ممکن است سال‌ های زیادی در حال جمع آوری بوده‌ اند می‌ تواند خسارات جبران ناپذیری به سازمان یا شرکت شما وارد کند از همین‌ رو در محافظت از اتاق سرور باید توجه بیشتری داشته باشید.

چک لیست اتاق سرور

شما می توانید برای مشاهده خدمات پشتیبانی کامپیوتر کلیک کنید.

اگر تجربه‌ ای در نگهداری از اتاق سرور ندارید برای حفظ امنیت بیشتر آن بهتر است از یک شرکت پشتیبانی شبکه مانند ترازنت کمک بگیرید. نگهداری سرور در یک اتاق سرور از مهم‌ ترین وظایف شرکت هایی است که از خدمات شبکه استفاده می‌ کنند. ممکن است از خود بپرسید زمانی که در حال تهیه یک چک لیست هستید، باید به چه مواردی بپردازید؟ موارد زیر مهم‌ ترین مواردی هستند که باید در چک لیست اتاق سرور شما وجود داشته باشند؛ موارد بیشتر را در طول مقاله بررسی خواهیم کرد:

  • بروز رسانی برنامه‌ ها
  • بررسی امنیت سیستم
  • بررسی بهره‌ وری سیستم
  • چک کردن خطاهای سخت افزاری
  • بروز رسانی سیستم عامل
  • بررسی کارایی سیستم‌ ها
  • تغییر دوره‌ ای رمز های عبور
  • بررسی هارد ها
  • آپدیت کنترل پنل
  • و…

چگونه یک چک لیست برای اتاق سرور تعریف کنیم؟

بهترین نمونه چک لیست اتاق سرور چک لیستی است که از دو بخش سخت افزاری و نرم افزاری تهیه شده باشد. در قسمت سخت افزاری شما باید به سراغ بررسی وضعیت فیزیکی اتاق سرور، چراغ‌ های گزارش دهنده سرور ها و وضعیت رک‌ ها بروید. در چک لیستی که برای بخش نرم افزاری تهیه کرده‌ اید نیز مواردی چون آپدیت‌ های منظم و دوره‌ ای، بررسی کیفیت VPNها، وضعیت هارد و استوریج‌ ها، بررسی نرم افزارهای مانیتورینگ و… باید وجود داشته باشد. 

شما می توانید برای مشاهده خدمات امنیت شبکه کلیک کنید.

اگر با ساز و کار اتاق‌ های سرور آشنایی داشته باشید خودتان می‌ توانید یک چک لیست ایمنی اتاق سرور یا چک لیست کنترل اتاق سرور تهیه کنید. چنانچه تخصصی در این زمینه ندارید می‌ توانید از چک لیست‌ های آماده استفاده کنید. به این منظور می‌ توانید چند نمونه چک لیست اتاق سرور به صورت آماده دریافت کرده و مطابق آن‌ ها عمل کنید. اما با توجه به این موضوع که هر اتاق سرور ممکن است ویژگی‌ های منحصر به‌ فردی داشته باشد، توصیه ما به شما این است که اگر تخصصی در حوزه IT یا شبکه‌ های کامپیوتری ندارید، حتما از یک شرکت پشتیبانی کمک بگیرید. 

بررسی امنیت سیستم
بررسی امنیت سیستم

1. بررسی امنیت سیستم

یکی از مهم‌ ترین مواردی که باید در چک لیست هر اتاق سروری وجود داشته باشد، بررسی امنیت سرور به صورت دوره‌ ای است. همان‌ طور که در مقدمه مطلب هم ذکر شد، سرور ها اطلاعات مهمی را در خود ذخیره می‌ کنند از همین‌ رو حفظ کیفیت آن‌ ها از اهمیت ویژه‌ ای برخوردار است. ابزارهای مختلفی وجود دارد که با کمک آن‌ ها می‌ توانید به صورت دوره‌ ای امنیت سرورهای خود را بررسی کنید. توجه داشته باشید که بررسی امنیت سیستم باید حداقل 4 بار در طول سال صورت بگیرد.

2. تغییر رمز های عبور

تغییر رمز های عبور در حفظ امنیت سرور ها نقش ویژه‌ ای دارد. پیشنهاد تیم ترازنت این است که هر یک سال یا هر 6 ماه یک بار رمز های عبور و دسترسی‌ ها را تغییر دهید. استفاده کردن از رمز های عبور ساده به هیچ عنوان توصیه نمی‌ شود. بنابراین در چک لیست اتاق سرور باید تغییر در رمز های عبور را نیز وارد کنید.

برای مشاهده خدمات کامپیوتر کلیک کنید.

3. بررسی خطاهای سخت افزاری

بروز هرگونه مشکل سخت افزاری در اتاق سرور می‌ تواند عملکرد بخش‌ های مختلفی از تجهیزات را با مشکل مواجه کند. برای جلوگیری از بروز این مشکل لازم است همواره لاگ‌ ها را بررسی کنید تا بتوانید به موقع مشکلات سخت افزاری سرور خود را شناسایی کنید. برای مثال ایجاد مشکل در خواندن دیسک یکی از آن مشکلاتی است که هشدار بروز اختلال در سخت افزارها را می‌ دهد. بنابراین در چک لیست خود باید خطا هایی که منجر به بروز مشکلات سخت افزاری می‌ شوند را دقیق بررسی کرده و برای رفع آن‌ ها اقدام کنید. 

4. بروز رسانی برنامه‌ ها

از دیگر مواردی که باید در چک لیست اتاق سرور وجود داشته باشد بروز رسانی برنامه‌ ها است. بسیاری از مشکلات امنیتی سرور ها به این دلیل که سازمان یا شرکت همچنان در حال استفاده از برنامه‌ های منسوخ شده هستند به وجود می‌ آیند. پس از هر بار بروز رسانی سرور، لازم است برنامه‌ های تحت وب نیز بررسی شوند. هر برنامه‌ ای که نیاز به بروز رسانی داشته باشد، باید در اسرع وقت بروز رسانی شود در غیر این صورت ممکن است امنیت سرور با مشکلات جدی مواجه شود.

5. بررسی عملکرد سیستم پشتیبان گیری

پیش از آنکه هرگونه تغییری در سیستم اعمال کنید مطمئن باشید که سیستم پشتیبان گیری شما عملکرد صحیحی دارد. اگر این مورد را در چک لیست اتاق سرور لحاظ نکنید، ممکن است بدون آنکه مطمئن باشید نسخه‌ های پشتیبان گیری کامل و قابل استفاده هستند اقدام به اعمال تغییراتی در سیستم کنید که این موضوع ممکن است موجب از دست رفتن اطلاعات مهمی شود. تعریف بررسی کارکرد سیستم پشتیبان گیری در چک لیست اتاق سرور از حذف داده‌ های حیاتی یک سازمان یا شرکت جلوگیری می‌ کند. 

بررسی مصرف دیسک
بررسی مصرف دیسک

6. بررسی مصرف دیسک

برای کاهش مصرف دیسک نرم افزارهای قدیمی، ایمیل‌ ها و لاگ‌ های قدیمی که دیگر از آن‌ ها استفاده نمی‌ کنید را حذف کنید. اگر نمی‌ خواهید عملکرد سیستم با مشکل مواجه شود بهتر است از سیستم اصلی خود به عنوان یک سیستم ذخیره سازی استفاده نکنید. به این نکته توجه داشته باشید که هر چه داده‌ های ذخیره شده کمتر باشد، اگر برای دیسک مشکلی به وجود آید احتمال بازگردانی این داده‌ ها بیشتر خواهد بود.

اگر سرور دیگر به درخواست‌ های شما پاسخ نمی‌ دهد یا کاملا از کار افتاده است، به احتمال زیاد از 100 درصد حجم دیسک استفاده کرده‌ اید. چنانچه مصرف بالایی دارید یا باید فضای دیسک را ارتقا داده و یا مصرف را کاهش دهید. برای جلوگیری از خراب شدن جدول‌ های دیتابیس یا از دست دادن داده‌ ها بررسی مصرف دیسک را در چک لیست اتاق سرور تعریف کنید. 

می توانید برای راه اندازی شبکه کلیک کنید.

7. بروز رسانی سیستم عامل

از دیگر موارد ضروری که باید در چک لیست اتاق سرور تعریف کنید بروز رسانی سیستم‌ های عامل است. تفاوتی نمی‌ کند که از سیستم عامل‌ های لیونکسی استفاده می‌ کنید یا از ویندوز؛ در هر صورت این سیستم‌ ها به صورت مرتب و دوره‌ ای از سوی توسعه دهندگان آن‌ ها بروز رسانی می‌ شوند و شما نیز باید سیستم عامل خود را آپدیت کنید. سیستم عامل باید بروز رسانی خودکار داشته باشد در غیر این صورت ضروری است که در چک لیست اتاق سرور به عنوان یک مورد مهم در نظر گرفته شده و همواره بررسی شود. 

8. بروز رسانی کنترل پنل

اگر از کنترل پنل استفاده می‌ کنید باید مطمئن باشید که همواره بروز رسانی می‌ شود. اشتباهی که اغلب افراد مرتکب می‌ شوند این است که فکر می‌ کنند تنها کنترل پنل باید بروز رسانی شود درحالی که نرم افزارهایی که وظیفه کنترل را بر عهده دارند نیز باید بروز رسانی شوند. برخی از نرم افزارهای کنترل پنل‌ ها تا زمانی که به صورت دستی بروز رسانی نشوند مشکلات و خطاهای آن‌ ها شناسایی نمی‌ شود. بنابراین در چک لیست اتاق سرور باید این موضوع را نیز در نظر داشته باشید. 

9. بررسی کارکرد ابزارهای مدیریت از راه دور

سرور خود را از یک شرکت میزبان تهیه کرده‌ اید؟ پس باید از صحت عملکرد ابزارهای مدیریت از راه دور اطمینان حاصل کنید. در صورتی که سرور شما در یک محل استیجاری قرار دارد یا به عبارتی از شرکت‌ های میزبان برای استفاده از سرور کمک می‌ گیرید ابزارهای مدیریت از راه دور مانند پنل روشن و خاموش کردن سرور یا دسترسی ریموت تنها ابزارهای دسترسی شما به سرور تان است بنابراین باید مطمئن باشید که این تجهیزات همواره فعال هستند و هر لحظه می‌ توانید از آن‌ ها استفاده کنید. 

10. بررسی حساب‌ های کاربری قدیمی

 از دیگر موارد بسیار مهمی که در چک لیست اتاق سرور باید تعریف شود بررسی حساب‌ های کاربری کاربران قدیمی است. در طول دوره‌ های مختلف در یک سازمان یا شرکت ممکن است به دلایل مختلفی کاربران شما تغییر کنند. برای مثال ممکن است کارمندان شما کم یا زیاد شوند یا تغییری در لیست مشتریان شما به وجود آید. در هر صورت برای جلوگیری از بروز مشکلات امنیتی یا حقوقی باید فایل‌ های قدیمی را از سیستم خود حذف کنید. 

اگر یکی از کارمندان دیگر قرار نیست با شما ادامه همکاری داشته باشد، دسترسی‌ ها و حساب‌ های کاربری وی باید مسدود شوند. از طرفی دیگر ممکن است یکی از بندهای قراردادی سازمان یا شرکت شما این باشد که پس از اتمام قرارداد با مشتری شما دیگر حقی برای نگهداری اطلاعات کاربران در سیستم‌ های خود ندارید. از همین‌ رو نگهداری آن‌ ها می‌ تواند شما را با مشکلات حقوقی مواجه کند. برای جلوگیری از بروز این مشکلات این مورد را نیز در چک لیست اتاق سرور لحاظ کنید. 

برای مشاهده خدمات اکتیو شبکه کلیک کنید.

11. بررسی هشدارهای مربوط به RAID ها

اگر از سرور استفاده می‌ کنید قطعا از RAID نیز استفاده خواهید کرد. پس باید به صورت دوره‌ ای خطاهای آن را بررسی کنید. مطمئن باشید که این سیستم عملکرد درستی دارد چراکه در صورت از دست دادن تنها یک خطای اعلام شده از سوی RAID ممکن است خسارات زیادی متوجه سرور شود. برای مثال از دست دادن یک هشدار RAID ممکن است موجب شود که تغییر یک دیسک ساده تبدیل به یک مشکل پرهزینه‌ تر شود. اگر در زمینه تکنولوژی RAID یا چگونگی عملکرد آن اطلاعات کافی در دست ندارید، می‌ توانید از تیم پشتیبانی ترازنت راجع‎‌به چگونگی استفاده بهتر از این فناوری‌ ها مشورت بگیرید. 

امنیت فیزیکی اتاق سرور
امنیت فیزیکی اتاق سرور

12. امنیت فیزیکی اتاق سرور

همان‌ طور که کمی پیش نیز خواندید یکی از بخش‌ های چک لیست اتاق های سرور، برقراری امنیت فیزیکی اتاق سرور است. مهم‌ ترین مواردی که در نگهداری از یک اتاق سرور باید مورد توجه قرار بگیرند عبارت است از:

  • کنترل دسترسی‌ ها به اتاق سرور
  • کنترل محیط
  • کنترل تردد به اتاق سرور

برای جلوگیری از بروز مشکلات امنیتی باید از ورود افراد غیر مسئول به اتاق سرور جلوگیری شود. همچنین در سازمان‌ ها و شرکت‌ های بزرگ تمام ورود و خروج‌ ها از اتاق سرور به وسیله یک دوربین ثبت می‌ شود.

دیگر مواردی که می توان در چک لیست اتاق سرور لحاظ کرد عبارتند از:

  • بررسی سیستم‌ های اطفاء حریق
  • مقاوم سازی اتاق سرور در برابر زلزله
  • تهویه برای خروج گرد و خاک از اتاق سرور
  • تعبیه سیستم‌ درب‌ های ضد سرقت و ضد حریق
  • بررسی نور مناسب اتاق سرور
  • بررسی سیستم‌ های خنک کننده
  • بررسی فاصله مجاز میان رک‌ های شبکه
  • بررسی عملکرد تابلو برق
  • تعبیه دما سنج و رطوبت سنج در محیط اتاق سرور
  • و…