شبکه کامپیوتری (Computer Network) یا شبکه رایانه‌ای؛ به بستری گفته می‌شود که در آن سیستم‌ها (مانند کامپیوتر، لپ‌تاپ و…) می‌توانند با یکدیگر ارتباط گرفته و برای هم داده (Data) ارسال کنند. انتقال اطلاعات در Computer Network می‌تواند با استفاده از تجهیزات مختلف جابجا شود که کابل چندرسانه‌ای، کابل نوری و بیسیم جزو این روش‌ها محسوب می‌شود. با استفاده از Network می‌توانیم محدودیت را برای استفاده از منابع داخل شبکه برای کاربران رفع کنیم، یعنی تمام کاربران بتوانند به منابع داخل شبکه دسترسی داشته باشند. برخی از منابع که قابلیت اشتراک گذاری در شبکه رایانه‌ای را دارند:

  • فایل‌های داخل شبکه (شامل: اسناد متنی، عکس، فایل صوتی و تصویری و…)
  • پرینتر
  • اسکنر
  • کامپیوتر
  • مودم
  • تلفن همراه
  • برنامه‌های نرم‌افزاری
  • منابع سخت افزاری

شبکه‌ها دارای انواع مختلفی هستند که در مقاله انواع شبکه کامپوتری به آن پرداخته‌ایم.

اجزای تشکیل دهنده شبکه کامپیوتری

اجزای تشکیل دهنده شبکه کامپیوتری به شرح زیر است:

کلاینت

کلاینت همان رایانه یا سیستم یک کاربر است که به سرور درخواست ارسال کرده و فایل‌های به اشتراک گذاشته شده را دریافت می‌کند.

سرور

سرور کامپوتر هایی هسستند که در شبکه داخلی به کامپیوتر های یک سازمان خدمات رسانی دارند و سرور تحت شبکه نامیده می‌شوند یا به کاربران عمومی اینترنت سرویس می‌دهند. این کامپیوتر فایل یا برنامه هایی که در شبکه به اشتراک گذاشته می‌شوند را در خود جای می‌دهد

سوئیچ

دستگاهی است که دستگاه های شبکه را به هم متصل می‌کند. کارکرد آن در لایه پیوند داده است که وظیفه انتقال مطمئن دیتا بین دستگاه ها را بر عهده دارد. سوئیچ اطلاعات را از یک دستگاه گرفته و به در خواست دهنده ارسال می‌کند.

روتر

روتر به معنای مسیریاب است و تجهیزی سخت افزاری است که داده ها را در شبکه هدایت می‌کند تا به دستگاه درخواست دهنده برسند.

اکسس پوینت

AP دستگاهی است که اجازه اتصال دستگاه های بی سیم به دستگاه های سیمی شبکه را می‌دهد.

هاب

دستگاهی است که بسته داده را با یک پورت دریافت می‌کند و به تمام پورت های دیگر ارسال خواهد کرد. این دستگاه با کابل های اترنت به سایر دستگاه های شبکه متصل می‌شود. اگر یک کلاینت اطلاعات را از سرور بخواهد درخواست با کابل به هاب ارسال شده و هاب درخواست را به تمام دستگاه های شبکه ارسال خواهد کرد. سپس هر رایانه بررسی می‌کند که درخواست را تایید یا حذف کند.

پل

با استفاده از پل دو یا چند شبکه متفاوت مانند اترنت و حلقه به هم متصل می‌شوند. 

رسانه

رسانه شبکه کانالی مخابراتی است که در شبکه کار اتصال گره ها را انجام می‌دهد. رسانه شبکه می‌تواند کابل به هم تابیده، کابل فیبر نوری یا کابل کواکسیال باشد.

مزیت یا اهمیت به کار بردن شبکه‌های کامپیوتری

مزیت یا اهمیت به کاربردن شبکه‌های کامپوتری در شرکت‌ها باعث می‌شوند که تمام کامپیوترهای متصل به شبکه بتوانند از منبع دیتا یا سرور فایل‌های مورد نیاز رو دریافت کنند. این باعث خواهد شد در انتقال اطلاعات سرعت ایجاد شده و در عین سهولت کار، بدو ن هیج محدودیت می‌توان داده‌ها را اشتراک گذاری کرد. 

با اتصال سیستم‌ها از طریق شبکه، نیازی به انتقال دهنده‌های واسط اطلاعات مانند فلش مموری وجود نخواهد داشت و به سرعت می‌توان اطلاعات را جا به جا نمود. برخی از مزیت‌های شبکه کامپیوتری به شرح زیر است:

  • بهبود حجم ذخیره سازی
  • اهداف شبکه کامپیوتری
  • برقراری ارتباط بدون محدودیت 
  • به وسیله شبکه می‌توان بین کامپیوتر هایی که در نقاط مختلف جهان قرار گرفته اند، ارتباط ایجاد کرد.
  • کاهش هزینه
  • انتقال داده شامل هزینه‌های مختلفی است که با ایجاد شبکه کامپیوتری از بین خواهند رفت.
  • امنبت بالای اشتراک داده‌ها
  • برای تبادل دیتای ایمن از شکبه