پورت (Port)؛ پورت در واقع یک اتصال الکترونیکی است که داده‌ها با استفاده از آن به کامپیوتر شما وارد شده و یا خارج می‌شوند. این پورت‌ها شماره‌های مشخصی دارند که هر کدام از آن‌ها به برنامه خاصی اختصاص داده می‌شود. پورت‌ها در دنیای دیجیتالی امروز کاربرد بسیار گسترده‌ای دارند. در واقع به خاطر وجود پورت‌ها است که شما می‌توانید از تلفن همراه و رایانه خود استفاده کنید و روزانه کلی اطلاعات و فایل‌ها را بین سیستم‌های مختلف انتقال دهید.
معنای لغوی پورت
شاید برای شما هم سوال باشد که معنای لغوی پورت چیست؟ در معنای لغوی port در اصل درگاهی است که چیزی با استفاده از آن وارد یا خارج می‌شود. در برخی موارد نیز هر دو مورد ورود و خروج از این درگاه صورت می‌گیرد. پورت‌ها توسط سیستم عامل رایانه کنترل و مدیریت می‌شوند و مبتنی بر نرم افزار هستند. پورت‌ها در دنیای کامپیوتر معناهای مختلفی داشته و با پروتکل‌های اختصاصی خود مرتبط هستند.
شماره پورت (Port Number) چیست؟
پس از اینکه به معنای دقیق پورت چیست پرداختیم، می‌خواهیم با شماره پورت و انواع آن نیز آشنا شویم. همانطور که پیش‌تر گفته شد تمامی پورت‌ها در دستگاه‌های متصل، دارای یک عدد خاص هستند. ارتباط میان دستگاه‌های مختلف توسط این شماره‌های مخصوص در هر پورت صورت می‌گیرد.
در واقع اگر هنگام درخواست انتقال اطلاعات از برنامه‌ای خاص، این شماره‌ها وجود نداشته باشد، انتقال اطلاعات نیز صورت نمی‌گیرد. پورت‌ها در شبکه دارای عددی خاص میان صفر تا 65535 هستند.
انواع پورت های شبکه
پیش‌تر به این پرداختیم که پورت چیست، حال می‌خواهیم با انواع مختلف آن آشنا شویم. انواع پورت‌های شبکه به دو دسته سخت‌افزاری و نرم‌افزاری یا مجازی طبقه‌بندی می‌شوند. پورت‌های سخت‌افزاری قابلیت فیزیکی داشته اما پورت‌های نرم افزاری قابلیت فیزیکی و دیدن را ندارند. از این رو به پورت‌های نرم‌افزاری، مجازی نیز گفته می‌شود. در ادامه به بررسی هر کدام از این پورت‌ها در شبکه می‌پردازیم.
پورت های سخت افزاری
پورت‌های سخت افزاری درگاه‌هایی هستند که از آن‌ها برای اتصال کابل‌ها و لوازم و تجهیزات جانبی استفاده می‌شود. اگر به کامپیوتر شخصی خود نگاهی بیندازید می‌توانید ببینید که مانیتور، موس، چاپگر، اسپیکر، سوییچ‌ها، روتر‌ها و … به آن اتصال دارند. این اتصال باعث می‌شود تا تبادل اطلاعات آسان‌تر صورت گیرد. تمامی این امکانات و پورت‌ها برای اتصال‌گیری راحت‌تر دستگاه‌ها به یکدیگر انجام می‌پذیرد. تعداد پورت‌های سخت‌افزاری به قدری زیاد است که معرفی تمام آن‌ها امکان‌پذیر نیست.
پورت های نرم افزاری یا مجازی
این دسته از پروتکل‌ها همانطور که از نام آن‌ها پیدا است، به صورت فیزیکی قابل دیدن و لمس کردن نیستند. این پورت‌ها به شکل مجازی یا نرم‌افزاری کار می‌کنند. مدیریت پورت‌های نرم‌افزاری با استفاده از نرم‌افزار‌های نصب شده روی دسکتاپ صورت می‌گیرد. در پورت‌های نرم‌افزاری شماره مخصوصی برای هر برنامه وجود دارد تا تبادل و انتقال اطلاعات را امکان‌پذیر کند. این سواره‌ها در واقع همان پورت نامبر هستند.
پورت ۲۱؛ پروتکل انتقال فایل
پورت 21 به پورت انتقال فایل مشهور است و نام آن FTP است. این انتقال فایل‌ها بین دو سیستم مختلف کامپیوتری در شبکه صورت می‌گیرد. پروتکل انتقال فایل یا همان پورت 21 به شما اجازه می‌دهد تا فایل‌ها را به صورت آنلاین و سریع بین سیستم‌های مختلف انتقال دهید. با استفاده از پورت 21 قادر خواهید بود تا به پروتکل FTP متصل شده و فایل‌ها را حذف یا ایجاد کنید و در مواردی نام آن‌ها را نیز تغییر دهید.
مهم‌ترین پورت های شبکه کدامند؟
حال که به قدر کافی با مفهوم پورت چیست آشنا شدید، می‌خواهیم مهم‌ترین پورت‌های شبکه را به شما معرفی کنیم. تعداد این پورت‌ها بسیار زیاد است و ما تنها تعدادی از مهم‌ترین آن‌ها را به سما معرفی می‌کنیم. پورت 80 HTTP مهم‌ترین آن است که برای ارتباطات وب به صورت غیر رمزنگاری شده استفاده می‌شود.
بعدی پورت 443 HTTPS است که برای ارتباطات امن وب استفاده می‌شود. این پورت برای کار خود از TLS و SSL بهره می‌گیرد. پورت محبوب 25 برای ارسال ایمیل کاربرد دارد که از پروتکل SMTP بهره می‌گیرد. با پورت 21 و نقش حیاتی آن نیز پیش‌تر آشنا شدیم. پورت 22 برای ارتباطات امن و پورت 23 برای دسترسی به سیستم‌ها استفاده می‌شود. و در نهایت پورت 3389 برای دسترسی به دسکتاپ از راه دور کاربرد دارد. این پورت از طریق پروتکل RDP کار خود را انجام می‌دهد.
TCP چیست؟
پورت TCP یکی از مهم‌ترین پورت‌های شبکه به شمار می‌رود. برخی پورت SCTP را در واقع فناوری کامل شده TCP می‌دانند. این پروتکل برای ارتباطات معتبر و ایمن بین دو دستگاه کاربرد دارد. با استفاده از این پورت انتقال اطلاعات به صورت دنباله‌ای ارسال می‌شود. نحوه ارسال دنباله‌ای برای ارسال دقیق و به ترتیب این اطلاعات، الزامی و ضروری است.
UDP چیست؟
پورت UDP برای انتقال سریع اطلاعات و برنامه‌هایی که به این انتقال سریع نیاز دارند، استفاده می‌شود. این سرعت زیاد سبب شده است تا گاهی بسته‌های داده گم شود و این جزو معایب این دسته از پورت‌ها است. پروتکل UDP برای انتقال داده‌ها نیازی به اتصال مستقیم ندارد. پورت 53 برای فرستادن نام دامنه به آدرس آی پی کاربرد دارد که از مهم‌ترین پورت‌های UDP به شمار می‌رود. پورت‌های 67 و 68، 69، 161 و 162 نیز از مهم‌ترین شماره پورت‌های این پروتکل محسوب می‌شوند.
SCTP چیست؟
در واقع SCTP بر عکس پروتکل UDP نوعی پروتکل اتصال‌گرا محسوب می‌شود. این پروتکل به پروتکل انتقال کنترل جریان مشهور است. با استفاده از این پروتکل می‌توانید یک ارتباط دو طرفه کامل و امن میان دو سیستم برقرار کنید. سپس به آسانی به انتقال اطلاعات میان این دو سیستم بپردازید. این پروتکل را می‌توان ترکیبی از پروتکل‌های UDP و TCP دانست. این پروتکل همچنین می‌تواند داده‌های تکراری و گم شده را شناسایی کند.
مقایسه TCP ،UDP و SCTP
برای اینکه بگوییم کدام پروتکل بهتر عمل می‌کند باید ویژگی‌های آن‌ها را بررسی کنیم. پروتکل UDP بدون اتصال فعالیت می‌کند. این در حالی است که دو نوع دیگر به صورت اتصال‌گرا کار می‌کنند. نوع انتقال در TCP بایت‌گرا بوده و نحوه تحویل داده‌ها در آن بسیار نظام‌مند است. در پورت‌های UDP و SCTP نوع انتقال، پیام‌گرا می‌باشد. قابلیت اطمینان نیز در پروتکل‌های TCP و SCTP بسیار بالا است اما در پروتکل UDP بسیار پایین است. در نهایت پروتکل‌های TCP و UDP قابلیت تحمل خطا ندارند اما پروتکل SCTP دارای این قابلیت می‌باشد.
چرا فایروال‌ها برخی پورت ها را مسدود می‌کنند؟
فایرووال‌ها سیستم امنیتی هستند که طبق یک سری قوانین و مقررات امنیتی فعالیت می‌کنند. آن‌ها در پیروی از این قوانین برخی پورت‌ها را در شبکه مسدود و یا به آن اجازه عبور می‌دهند. شبکه اینترنت یک شبکه غیر قابل اعتماد برای فایرووال‌ها تلقی می‌شود.
هکرها برای پیدا کردن و دریافت پورت‌های باز، درخواست‌های مخربی را از طریق شبکه اینترنت پخش می‌کنند. بنابراین توصیه می‌شود تا تعداد کمی از پورت‌های ضروری خود را باز بگذارید تا در دام هکرها گرفتار نشوید. برای این منظور می‌توانید از خدمات شبکه و پشتیبانی شبکه ترازنت کمک بگیرید.
چگونه شماره پورت‌های باز و بسته سیستم عامل خودم را پیدا کنم؟
همانطور که پیش‌تر گفتیم هکرها به امید باز بودن پورت‌های شما، سیگنال‌های مخربی را از طریق اینترنت به پورت‌ها ارسال می‌کنند. برای جلوگیری از این منظور باید تمامی پورت‌های خود به جز تعداد کمی که ضروری هستند، ببندید. در ادامه به شما آموزش می‌دهیم تا شماره پورت‌های باز و بسته سیستم عامل خود را پیدا کنید.
در سیستم عامل ویندوز
برای شناسایی پورت‌های باز و بسته سیستم عامل خود کافی است عبارت cmd را در قسمت جستجوی ویندوز سرچ کنید. سپس بر روی گزینه Command Prompt کلیک کنید. در این قسمت یک پنجره برای شما باز می‌شود. حال برای اینکه پورت‌های سیستم خود را مشاهده کنید کافی است دستور netstat -a را وارد کنید. سپس باید گزینه Enter را فشار دهید. حال قادر به مشاهده پورت‌های باز و بسته سیستم عامل خود هستید.
در macOS
برای اینکه پورت‌های باز و بسته خود را در سیستم عامل mac0S مشاهده کنید، کافی است چند مرحله ساده را انجام دهید. در ابتدا باید ترمینال را باز کنید. سپس در پنجره باز شده دستور sudo Isof -i -P را وارد کنید. حال به راحتی می‌توانید پورت‌های باز سیستم را مشاهده کنید.
