شبکه PAN یا PAN Network؛ به شبکههای شخصی میگویند که مانند شبکههای LAN و WAN گسترده نیست و بیشتر به شبکه محیط شخصی (Personal Area Network) معروف است. به طور کلی PAN یک شبکه کوچک است که سیستمها و کامپیوترهای مجاور یکدیگر را به یکدیگر متصل میکند.
میتوانند اطلاعات و دادههای خود را به اشتراک بگذارند. شبکههای PAN به علت برد کوتاهی که دارند بیشتر برای استفاده شخصی از آنها استفاده میشود. در ادامه مزایا و معایب و همچنین چیستی و تاریخچه شبکه PNA صحبت خواهیم کرد.
PAN چیست؟
به طور کلی PERSONAL AREA NETWORK یک شبکه شخصی است که بین دستگاههای که مجاور یکدیگر قرار میگیرند ارتباط برقرار میکند. به عنوان مثال اتصال تلفن همراه به هدفون یک شبکه PAN شخصی است.
تاریخچه شبکه شخصی “PAN”
شبکه PAN شخصی اولین بار در سال 1995 پایه گذاری شد، این شبکه توسط موسسه فناوری ماساچوست بنیان گذاری شده است. ابتدا IBM ایده شبکه PAN را پذیرفت سپس دیگر شرکتها و سازمانهای تحقیقاتی آن را وارد سیستم خود کردند به دین گونه برای اولین شبکه PAN شروع به فعالیت کرد.
انواع شبکه PAN شخصی
PAN باسیم: با استفاده از کابلها و سیمهای مخصوص متصل میشود.
PAN بی سیم: این نوع PAN همانطور که از اسمش مشخص است با سیگنالهای مخصوصی مانند بلوتوث، مادون قرمز و… متصل میشود.
موارد استفاده از شبکه PAN
شبکه شخصی PAN دارای کاربردهای متنوع و مهمی است که در ادامه هر یک از آنها را برای شما بیان خواهیم کرد.
- از اصلی ترین کاربرد شبکه PAN باید به اتصال وسایلی مانند کنسول بازی، ماوس و صفحه کلید به کامپیوتر اشاره کرد.
- از کاربرد دیگر شبکه PAN باید به استفاده از آن در خانه، مراکز بهداشت، بیمارستان و ارگانهای دولتی استفاده کرد.
- در شرکتهای مختلف و اداره جاتها از شبکه pan شخصی نیز استفاده میکنند.
- استفاده در وسایل پزشکی به عبارتی سنسورهای پزشکی که بر روی بدن و یا داخل بدن انسان متصل میشوند.
چند مثال برای موارد استفاده شده از pan شخصی شامل موارد زیر است:
- کنسولهای بازی
- کیبورد و موس بی سیم
- گوشیهای هوشمند
- بلوتوث
- ریموت درب و تلویزیون
در مطالب قبل درباره چیستی شبکه pan، تاریخچه آن و موارد مورد استفاده از آن صحبت کردیم؛ حال به مزایای استفاده از شبکه PAN و معایب آن را نیز میپردازیم.
مزایای استفاده از شبکه PAN شخصی
استفاده از شبکه PAN دارای مزایای زیادی است که در زیر هر کدام از این مزیتها را بیان کرده ایم.
- یکی از مزیتهای این شبکه قابلیت حمل آن است که به راحتی و سادگی حمل میشود.
- از دیگر مزیتهای این شبکه با نگهداری از آن باید اشاره کرد زیرا این شبکه نیاز به نگهداری منظم ندارد.
- از مزایای دیگر باید به اتصال آن به طور هم زمان به چندین دستگاه اشاره کرد.
- قیمت مناسب و مقرون به صرفه از مهمترین مزیتهای این شبکه است زیرا در این شبکه شما نیازی به تجهیزات گران قیمت ندارید.
- از مزایای دیگر باید به پایداری آن اشاره کرد که قابل اطمینان است.
- شاید برایتان جالب باشد که شبکه PAN شخصی از دیگر شبکه های دارای امنیت بیشتری است و شما با خیالی آسوده میتوانید از آن استفاده کنید.
معایب استفاده از شبکه PAN شخصی
در پاراگراف قبل ما سعی کردیم از مهمترین مزایای استفاده از این شبکه را ذکر کنیم، حال به معایب استفاده از این شبکه میپردازیم.
- در ابتدا باید گفت که با اینکه در شبکه PAN نیازی به کابل و… ندارید اما دستگاه WPAN نیز هزینه زیادی دارد.
- ناسازگاری از دیگر معایب این شبکه است زیرا امکان دارد دستگاهی متصل به هم با هم نیز سازگار نباشند.
- از ضعفهای این شبکه باید به سرعت متوسط انتقال دادهها اشاره کرد؛ به عنوان مثال شما با بلوتوث نمیتوانید فایلهای حجیم و زیاد را انتقال دهید.
- از معایب دیگر باید به محدود بودن و کوتاه بودن برد و پوشش شبکه اشاره کرد زیرا با استفاده از این شبکه فقط حدود 10 متر میتوانید داده ارسال کنید.
- از معایبی که خیلی افراد به آن توجه میکنند باید به تداخل بین سیگنالهای رادیویی اشاره کرد، زیرا دادههای انتقال شده با فرکانسهای رادیویی با یک دیگر تداخل پیدا می کنند.
مشکلات شبکه PAN چگونه برطرف میشود؟
مشکلات شبکه PAN معمولا زیاد تخصصی نیستند و توسط کاربری که از آن در حال استفاده است، قابل حل بوده و معمولا به تنهایی میتواند آنها را برطرف کند. این شبکه از مقیاس بسیار کوچکی استفاده میکند، به همین دلیل شرکتهای پشتیبانی شبکه آنها را پشتیبانی نمیکنند.
مدیای مورد استفاده در شبکه PAN
به طور کلی شبکههای PAN از کوچکترین مقیاس ممکن برخوردار هستند که از این رو میتوان سادگی پیادهسازی آن را توسط هر شخص متصور شد. اما محدوده بزرگی را نمیتوانند پوشش دهند. به دلیل کوچکی میتوان مدیایی مانند با سیم یا بیسیم در پیادهسازی آنها استفاده کرد.
شبکه PAN سیمی
در گذشته استفاده زیادی از شبکه PAN سیمی میشد، اما امروزه با پیشرفت تکنولوژی میتوان از تکنولوژی بیسیم به جای با سیم در پیادهسازی شبکه PAN استفاده کرد. تنها در استفاده از برخی تجهیزات کاربران مجبور هستند با استفاده از سیم این ارتباط را برقرار کنند ولی در اکثر موارد میتوان تکنولوژی بیسیم را جایگزین باسیم کرد.
شبکه PAN بیسیم
استفاده از شبکه PAN بیسیم میتواند توسط افراد زیادی مورد استفاده قرار بگیرد. یکی از مثالهای نزدیک در این رابطه را میتوان شبکه Wifi نام برد. به عنوان مثال برای اشتراک گذاری فایل یا دادن اینترنت به لب تاب میتوان از Hotspot یا نرمافزارهای مربوطه استفاده کرد.
شبکه PAN چقدر مورد استفاده قرار میگیرد؟
امروزه با گسترش تکنولوژی شبکههای PAN بسیار زیادی را بوجود آورده است، این موضوع باعث شده است تا کامپیوترها و موبایلهای هوشمند زیادی بتوانند با یکدیگر شبه شده و کارهای شخصی افراد را به سرانجام برسانند.
تعداد شبکه های PAN
تعداد شبکههای PAN شخصی به دلیل مقیاس کمی که در بر میگیرند، بسیار زیاد است. به همین دلیل میتوان آن را پراستفادهترین شبکه در میان کاربران دانست.
چه خطراتی شبکه PAN را تهدید میکند؟
چه خبراتی شبکه PAN را تهدید میکند؟ شاید این شبکه مانند LAN و WAN بسیار بزرگ نباشد، اما کماکان میتوان خطرهای زیادی را برای آن متصور شد. برخی از مواردی که میتواند خطرات امنیتی را برای شبکه PAN بوجود آورد، عبارتند از:
افشای اطلاعات مکان کاربر: اگر در شبکه PAN یک تلفن همراه وجود داشته باشد، همواره خطرهای زیادی او را تهدید میکند. مهاجم میتواند از طریق تکنیکهایی که میتواند به واسطه بلوتوث انجام شود، آدرس سخت افزاری کاربر را کشف کند. از این طریق کاربری که به صورت بیسیم به شبکه وصل شده، امنیتش در خطر افتاده و موقعیت مکانی او قابل رهگیری میشود.
Bluesnarfing: به این تکنیک، سرقت اطلاعات با استفاده از تکنولوژی بلوتوث میگویند. هکرها میتوانند با استفاده از ابزارهایی که در اختیار دارند، سرقت اطلاعات را حتی در فاصله یک کیلومتری انجام دهند.
آسیب پذیری دستگاههای مورد استفاده: به صورت کلی شبکه اینترنت اشیاء (iot) معمولا بیشتر از بقیه مستعد حمله هکرها هستند. به این دلیل که نفوذ کردن به درون آنها بسیار ساده است، یعنی هیچ توجهی به امنیت و احراز هویت افراد نمیشود.
چطور میتوان امنیت PAN را تضمین کرد؟
به طور کلی میتوان به واسطه روشهای زیر امنیت کاربران شبکه PAN را تضمین کرد:
- تضمین حریم خصوصی لوکیشن (موقعیت مکانی) کاربر
- محافظت از دستگاههای داخل شبکه در برابر ضعفهای اینترنت اشیاء
- کاهش حملات (Bluesnarfig)
