DHCP  چیست (what is dhcp)؛ پروتکل DHCP مخفف عبارت Dynamic Host Configuration Protocol است، برای مدیریت شبکه‌ها طراحی شده و به‌طور خودکار آدرس‌های آی‌پی و سایر تنظیمات شبکه را به دستگاه‌های متصل اختصاص می‌دهد. به عبارت دیگر، Dhcp در شبکه چیست؟ این پروتکل با فراهم کردن ارتباط میان سرور و کلاینت‌ها، می‌تواند به‌عنوان یک ابزار ارتباطی نیز عمل کند. اما Dhcp سرور چیست، در واقع، DHCP سرور مسئول تخصیص آدرس‌های آی‌پی و سایر پارامترهای شبکه به دستگاه‌های متصل به شبکه است. هنگامی که دستگاه‌های جدید به شبکه افزوده می‌شوند، به آن‌ها آدرس‌های آی‌پی منحصر به فردی داده می‌شود که این فرآیند می‌تواند به‌طور خودکار توسط DHCP انجام شود.

معماری DHCP

بعد از اینکه با مفهموم Dhcp چیست آشنا شدید، سپس باید ساختارهای آن را بشناسیم. در ساختار DHCP یا معماری آن سه عنصر اصلی وجود دارد: سرور DHCP، کلاینت DHCP و عامل انتقال. کلاینت‌ها، که شامل دستگاه‌هایی مانند کامپیوترها، تلفن‌ها، پرینترها و سرورها هستند، با سرور DHCP برای دریافت آدرس آی‌پی ارتباط برقرار می‌کنند. سرور DHCP مسئول تخصیص آدرس‌های آی‌پی به این دستگاه‌ها است، در حالی که عامل انتقال وظیفه انتقال درخواست‌های تخصیص آی‌پی بین کلاینت و سرور را بر عهده دارد. در شبکه‌های کوچک، این عوامل ممکن است چندان محسوس نباشند، اما در شبکه‌های بزرگ و پیچیده، نقش آن‌ها به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد.

تخصیص DHCP

آدرس IP که توسط پروتکل DHCP به دستگاه‌ها اختصاص داده می‌شود، مدت زمان مشخصی دارد و ممکن است پس از هر دوره تغییر کند، مگر اینکه دستگاه پیش از پایان آن دوره به شبکه متصل بماند. دستگاه‌ها این امکان را دارند که درخواست تمدید آدرس IP دهند و در نتیجه، یک IP جدید برای آن‌ها تعیین می‌شود. وقتی دستگاه جدیدی به شبکه وصل می‌شود، سرور DHCP یک آدرس IP منحصر‌به‌فرد به آن می‌دهد. این روند در شبکه‌های کوچک به‌سادگی انجام می‌پذیرد، اما در شبکه‌های بزرگ‌تر، درخواست‌ها توسط عوامل رله بررسی شده و به سرور اصلی ارسال می‌گردند تا مدیریت بهتری اعمال شود و پاسخ‌ها دقیق‌تر باشند.

هدف DHCP

هدف DHCP، تعیین تعداد دستگاه‌هایی است که قادر به اتصال به یک شبکه هستند. همچنین اینکه هر دستگاه به سرعت و بدون هیچ مشکلی یک آدرس آی‌پی دریافت کند و هیچ گونه تداخلی در آدرس‌ها رخ ندهد. در صورت نبود DHCP، تداخل در آی‌پی‌ها می‌تواند به تنهایی مانع اتصال سریع و آسان دستگاه‌ها شود و این مسئله می‌تواند به یک مشکل بزرگ در مدیریت شبکه منجر شود.

اختصاص دستی آدرس‌های آی‌پی، یا رفع تداخل در آدرس‌ها حتی در شرکت‌های کوچک نیز می‌تواند فرآیندی پیچیده، زمان‌بر و خسته‌کننده باشد. در شبکه‌های بزرگ، این کار تقریباً غیرممکن می‌شود. پروتکل DHCP به مدیران شبکه این امکان را می‌دهد که فرآیند تخصیص آدرس‌های آی‌پی را به صورت خودکار انجام دهند و با پویا بودن این آدرس‌ها، احتمال اینکه یک دستگاه بدون آدرس آی‌پی باقی بماند، بسیار کم است. به عبارت دیگر، این به معنای امکان اتصال تعداد زیادی دستگاه به یک شبکه است.

تداخل IP با DHCP

از آنجایی که وظیفه تخصیص آدرس‌های آی‌پی به عهده DHCP است، می‌توان آن را مسئول تداخلات احتمالی در این آدرس‌ها دانست. یک اختلال کوچک در عملکرد DHCP ممکن است به بروز تداخل IP منجر شود، اما این پروتکل معمولاً می‌تواند به سرعت و به صورت خودکار این مشکل را رفع کند. در صورتی که از DHCP استفاده می‌کنید و با مشکلی در دریافت آی‌پی مواجه شدید، اغلب اوقات نادیده گرفتن آن مشکل را حل می‌کند. اما اگر این مشکل ادامه داشت، ممکن است نیاز باشد که روتر خود را خاموش و روشن یا ری‌استارت کنید. اگر باز هم مشکل پابرجا بود، ممکن است مسئله‌ای جدی‌تر وجود داشته باشد که خارج از کنترل روتر یا DHCP است.

مزایا و معایب DHCP

پس از بررسی اینکه Dhcp چیست و بررسی اینکه وظیفه dchp چیست، سپس باید گفت که این پروتکل مزایا و معایبی را نیز دارد که در ادامه به بررسی مزایا و معایب آن خواهیم پرداخت.

مزایای DHCP

  • تخصیص آی‌پی خودکار به کلاینت‌ها
  • سرعت زیاد تخصیص آی‌پی‌ها
  • کاهش تداخل میان آی‌پی‌ها
  • تخصیص آی‌پی به افراد مختلفی که در یک مکان ثابت نیستند

معایب DHCP

  • نداشتن آی‌پی ثابت برای کلاینت‌ها
  • احتمال حمله‌ی DHCP Spoofing به شبکه
  • هزینه‌ی تهیه و نگه‌داری سرور مناسب برای DHCP

سوالات متداول 

پروتکل DHCP چیست؟

پروتکل DHCP، که به عنوان پروتکل پیکربندی پویای میزبان شناخته می‌شود، وظیفه دارد به دستگاه‌های شبکه به صورت خودکار و دینامیک آدرس‌های آی‌پی اختصاص دهد. این پروتکل در سطح لایه کاربرد یا اپلیکیشن‌ها فعالیت می‌کند.

روش کار DHCP چیست؟

پس از بررسی اینکه Dhcp server چیست، سپس این سوال پیش می‌آید که روش کار DHCP چگونه است؟ هنگامی که یک کلاینت به شبکه متصل می‌شود، ابتدا فاقد آدرس آی‌پی است و به‌طور خودکار از سرور درخواست می‌کند. سرور DHCP پس از دریافت درخواست، آدرس آی‌پی مورد نظر را به کلاینت تخصیص می‌دهد.