انواع VLAN بندی شبکه (Types of network VLANs)؛ به گروهی از کامپیوترها و دستگاه‌های تحت شبکه محلی، VLAN گفته می‌شود که این دستگاه‌ها و کامپیوترها توسط یک لینک بی‌سیم یا یک خط ارتباطی، با سروری در همان محدوده جغرافیایی ارتباط برقرار کنند. VLAN یا همان Virtual LAN یک کاربرد اساسی دارد و آن هم این است که در شبکه‌های بزرگ، کمک می‌کند شبکه به بخش‌های کوچک‌تری تبدیل شود؛ در این صورت مدیریت شبکه بسیار ساده‌تر خواهد شد.

همان‌طور که حتما می‌دانید شبکه‌های محلی مجازی دارای انواع مختلفی هستند. اما هدف اصلی از انواع VLAN بندی شبکه چیست؟ پاسخ سوال واضح است. بهبود و افزایش کنترل مدیریت شبکه، کاهش ترافیک و بیشتر شدن امنیت از دستاوردهای اصلی VLAN بندی شبکه به شمار می‌روند. انواع vlanها عبارتنداز:

  1. Data VLAN
  2. Default VLAN
  3. Native VLAN
  4. Management VLAN
  5. Voice VLAN

در ادامه مقاله انواع VLAN بندی شبکه، مزایای VLAN ها نحوه ایجاد و راه اندازی یک شبکه محلی مجازی را بررسی خواهیم کرد. برای دریافت مشاوره شبکه جهت راه اندازی یک وی لن می‌توانید از طریق شماره‌های درج شده در سایت با ما تماس بگیرید. 

طرح کلی VLAN بندی شبکه
طرح کلی VLAN بندی شبکه

دو طرح کلی VLAN بندی شبکه 

برای انواع VLAN بندی شبکه براساس نیاز سازمان یا مجموعه‌ای که قصد استفاده از شبکه مجازی محلی را دارد، می‌توان دو طرح کلی را ترسیم کرد و سپس فرایند VLAN بندی شبکه را آغاز کرد. همان‌طور که کمی پیش اشاره کردیم VLAN ها انواع متفاوتی دارند اما اجرای آن‌ها به دو صورت کلی انجام می‌شود که این دو روش عبارتند از:

Local VLAN یا شبکه مجازی محلی

 VLAN بندی شبکه در این روش همان‌طور که از نامش پیداست براساس منطقه مکانی انجام می‌شود. برای مثال در ساختمان یک سازمان یا مجموعه چنانچه قصد داشته باشیم از VLAN ها برای مدیریت بهتر شبکه استفاده کنیم می‌توانیم آن را به صورت Local VLAN اجرا کنیم. یکی از مزیت‌های بزرگ Local VLAN محلی عیب یابی سریع آن است. همچنین این روش  VLAN بندی به راحتی گسترش می‌یابد به همین دلیل در سازمان‌های زیادی از آن استقبال شده است. در شبکه مجازی محلی یک روتر یا سوئیچ لایه 3 وظیفه برقراری ارتباط میان VLAN ها را بر عهده دارد. 

شبکه مجازی END TO END
شبکه مجازی END TO END

شبکه مجازی End to End

نوعی دیگر از VLAN بندی شبکه وجود دارد که تقسیم بندی در این مدل براساس گروه کاری صورت می‌گیرد. برای مثال تصور کنید در یک سازمان افراد فعال در انبار باید دائما با مسئولان واحد فروش یا واحد حسابداری در ارتباط باشند. در چنین شرایطی می‌تواند از مدل End to End برای VLAN بندی شبکه استفاده کرد. اگرچه این نوع از VLAN بندی شبکه مدیریت دشوارتری دارد اما مزیتی که دارد این است که تمامی واحدها از یک دیگر تفکیک می‌شوند.

آشنایی با انواع VLAN ها

حال که با انواع VLAN بندی شبکه آشنا شدید بد نیست با انواع وی لن‌ها و کاربرد هر یک نیز آشنا شوید. همان‌طور که ابتدای مقاله مشاهده کردید وی‌لن‌ها 5 مدل اصلی دارند که هر یک کارایی و کاربرد خاص خود را دارا است.

  1. Data VLAN

یکی از ساده‌ترین و نام آشناترین انواع وی لن‌ها است که برای حمل داده‌های کاربر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

  1. Default VLAN

وی لن پیش فرض است. تمامی پورت‌های سوئیچ‌ها زمانی که راه اندازی می‌شوند یا تغییراتی در تنظیمات آن‌ها صورت می‌گیرد، نوعی از این وی لن‌ها هستند.

  1. Native VLAN

برای انتقال داده بین پورت‌های مختلف به نوعی از وی لن‌ها نیاز خواهیم داشت. Native VLAN نوعی وی لن مختص پورت‌های ترانک است که برای انتقال داده از آن استفاده می‌شود. 

  1. Management VLAN

این دسته از وی لن‌ها برای دسترسی مدیریتی به تنظیمات سوئیچ‌ها طراحی شده‌اند.

  1. Voice VLAN

این دسته از وی لن‌ها نیز برای پشتیبانی از Voice over ip طراحی می‌شوند تا در انواع VLAN بندی شبکه مورد استفاده قرار بگیرند.

VLAN بندی شبکه چه مزایایی دارد
VLAN بندی شبکه چه مزایایی دارد

VLAN بندی شبکه چه مزایایی دارد؟

ممکن است از خود سوال کنید اصلا انواع VLAN بندی شبکه چه مزایایی به همراه دارند و چرا باید از آن بهره‌مند شد. برخی از سازمان‌ها برای اینکه بتوانند از تمامی منابع شبکه خود استفاده کنند هزینه‌های زیادی را برای ارتقای سخت افزاری پرداخت می‌کنند. در صورتی که با بهره‌مندی از امکانات VLAN ها می‌توان این هزینه‌ها را کاهش داد. 

معمولا بخش‌هایی از شبکه وجود دارد که از اطلاعات حساس‌تری برخوردار هستند و باید امنیت بیشتری داشته باشند. در صورت جدا کردن این بخش‌ها از بخش‌های معمولی شبکه با کمک وی لن‌ها، می‌توان امنیت بیشتری را برای بخش‌های حساس شبکه تامین کرد. از دیگر مزایای شبکه باید به بهبود کارکرد مدیران شبکه اشاره کرد. همان‌طور که در ابتدای مقاله نیز ذکر کردیم، یکی از اهداف اصلی VLAN بندی شبکه و تقسیم آن به بخش‌های کوچک‌تر، مدیریت ساده‌تر و تسهیل پشتیبانی شبکه است.

 از دیگر مزیت‌های مهم بهره مندی از “VLAN بندی شبکه” کاهش ترافیک شبکه است. تصور کنید کامپیوترها و دستگاه‌های متصل به شبکه در شبکه‌های فیزیکی مختلفی قرار گرفته‌اند. در این صورت ترافیک بین این تجهیزات باید از چندین روتر اصلی عبور کند. در صورتی که با استفاده درست از شبکه محلی خصوصی، این ترافیک به شکل درستی بین سوئیچ‌ها مدیریت می‌شود. VLAN بندی شبکه اگر به درستی تنظیم شود می‌تواند موجب بهبود عملکرد شبکه‌های شلوغ و پرترافیک شود.

چگونه VLAN بندی شبکه را اجرا کنیم
چگونه VLAN بندی شبکه را اجرا کنیم

چگونه VLAN بندی شبکه را اجرا کنیم؟

برای راه اندازی یک VLAN متخصصین این کار ابتدا طرح آن را با کمک نرم افزارهای مخصوص اجرا می‌کنند. پس از اینکه طرح اولیه مشخص شد باید گروه‌ها مشخص شده و اسم گذاری آن‌ها انجام شود. در گام بعدی که یکی از مهم‌ترین گام‌ها در راه اندازی VLAN شبکه است، باید تعین کنید که هر سوئیچ چه وظیفه‌ای بر عهده دارد. پرکاربردترین سوئیچ‌هایی که در این زمینه مورد استفاده قرار می‌گیرند، سوئیچ‌های سیسکو هستند. اگر نمی‌دانید سیسکو چیست مقاله شرکت سیسکو چیست را مطالعه کنید. 

پس از آنکه نقش هر سوئیچ را مشخص کردید باید تعیین کنید هر پورت مربوط به کدام VLAN بوده و کدام یک از پورت‌ها اکسس و کدام یک از آن‌ها ترانک است. یک پورت ترانک ترافیک بین تمامی VLAN ها را بین سوئیچ‌ها عبور می‌دهد در حالی که یک پورت اکسس تنها ترافیکی را عبور می‌دهد که مربوط به وی لن همان پورت باشد.