شبکه شهری یا شبکه کلانشهری (Metropolitan Area Network) یک شبکه رایانه‌ای بزرگ است که گستردگی آن معمولا در سطح یک شهر است. در این شبکه محل‌های مختلف یک شهر به یکدیگر اتصال پیدا می‌کنند و معمولا برای ارتباط از زیر ساخت بیسیم یا اتصالات تجهیزات فیبر نوری استفاده می‌شود. این شبکه یا Network به نحوی پیاده‌سازی می‌شود که دسترسی به یک کلود (Cloud) برای تمام استفاده کننده‌ها فراهم باشد. تنها نکته‌ای که هنگام پیاده‌سازی باید به آن توجه داشته باشید، بستر فیبر نوری با ظرفیت بالا است که باید فراهم باشد، از این طریق تعداد نودها(BSها) در فواصل نزدیک نصب شده و توان تشعشعی پایینی از آنتن‌های بی‌سیمی انتشار پیدا کند. ویژگی‌های بارز شبکه شهری:
- می‌تواند منطقه‌ای از 5 تا 50 کیلومتر را پوشش دهد که می‌تواند از یک گروه ساختمان به کل شهر منتقل شود.
- نرخ داده در شبکه MAN از متوسط شروع شده و تا سرعت‌های بالا و زیاد ادامه پیدا می‌کند.
- در پیاده‌سازی شبکه شهری معمولا از فیبر نوری استفاده می‌شود که معمولا باعث ایجاد سرعت‌های بالا می‌شود.
- شبکه‌های کلانشهری قابلیت اطمینان بالایی را ارائه می‌دهند، زیرا میزان خطا در این شبکه بسیار کمتر است.
- یک شبکه Metropolitan Area Network می‌تواند از انواع فناوری‌های دسترسی مانند اتصالات بیسیم، فیبر نوری یا اتصالات مبتنی بر مس برای ایجاد اتصال دستگاه‌ها و شبکه‌های مختلف استفاده کند.
استاندارد IEEE 802-2001 چیست؟
استاندارد IEEE 802-2001 شبکه MAN را طبق سرفصل‌های خودش به شکل زیر تعریف می‌کند:
شبکه کلانشهری برای ناحیه‌های جغرافیایی بزرگتری نسبت به شبکه LAN تعبیه شده و روی آن‌ها بهینه‌سازی‌های مطلوبی انجام گرفته است. وسعت Network در این مدل می‌تواند چندین بلوک ساختمانی یا به گسترش یک شهر ادامه داشته باشد. سرعت در Metropolitan Area Network وابسته به کانال‌های ارتباطی است که در آن شکل گرفته و معمولا مانند شبکه Lan سرعت آن از حدود متوسط شروع شده و تا سرعت‌های بالا قابل تغییر است. مالکیت و اداره یک شبکه کلانشهری می‌تواند در اختیار یک سازمان باشد، ولی معمولا عوامل مختلفی اعم از سازمان‌ها و افراد بسیاری در این امر نقش دارند. برخی اوقات ممکن است که MAN به عنوان یک خدمت عمومی در اختیار و اداره دولت باشد. این شبکه‌ها معمولا بستری را فراهم می‌کنند که چند شبکه Local Area Network بتوانند با یکدیگر اتصال برقرار کنند.
جنبه‌های فنی شبکه شهری یا Metropolitan Area Network
جنبه‌های فنی شبکه شهری یا Metropolitan Area Network به شرح زیر است:
برخی از فناوری‌ها که به این هدف بکار می‌روند، شامل «حالت انتقال ناهمگام»(ATM)، فناوری اف‌دی‌دی‌آی و SMDS. استفاده از این فناوری‌ها در قدیم بسیار مرسوم بوده است اما در حال حاظر جای خودشان را به شبکه‌های کلانشهری داده‌اند که براساس «اترنت» (Ethernet) کار می‌کنند، برای نمونه می‌توانید به مترواترنت(Metro Ethernet) توجه کنید که در بسیاری از مناطق پیاده شده‌اند. شبکه‌های کلانشهری به این خاطر بوجود آمده‌اند که بتوانند شبکه‌های محلی را بدون نیاز به کابل کشی فراهم کنند و به واسطه ارتباطات «میکروویو» (Microwave)، «رادویی» (Radio) یا «لیزر مادون قرمز» (infra-red Laser) استفاده می‌کند. برای ارتباطات دیتا در یک شبکه MAN از استاندارد DQDB استفاده می‌شود که برای همین کار فراهم شده است. این مورد در استاندارد استاندارد IEEE 802-2001 تعریف شده است. طبق همین استاندارد DQDB شبکه‌ها می‌توانند تا حدود 30 مایل گسترده شوند و سرعت آن‌ها می‌تواند مابین 34 تا 155Mbit/s باشد.
انواع شبکه LAN، MAN، PAN، WAN و تفاوت آن‌ها
انواع شبکه LAN، MAN، PAN، WAN و تفاوت آن‌ها در چیست؟ فرق اصلی این Networkها معمولا در منطقه جغرافیایی آن‌ها نهفته است. شبکه PAN معمولا برای بردهای کوتاه مورد استفاده قرار می‌گیرد و شبکه کردن دو کامپیوتر در کنار یکدیگر به کارگیری می‌شود. LAN به منطقه محدودی مانند یک ساختمان را پوشش می‌دهد. MAN منطقه بزرگتری را شامل می‌شود که می‌توانند یک شهر را در بر بگیرد. WAN از نظر ابعاد بزرگترین حالت شبکه را دارد که می‌تواند به وسعت یک کشور یا کل جهان باشد.
مزایای MAN
مزایای MAN به شرح زیر است:
- MAN اتصال پرسرعتی را ارائه می‌دهد که سرعت آن بین 10-100 مگابیت در ثانیه است.
- سطح امنیت در MAN در مقایسه با WAN بالا و به شدت سختگیرانه است.
- به دلیل معماری دو باس، از انتقال داده‌ها در هر دو جهت به طور همزمان پشتیبانی می‌کند.
- MAN می‌تواند به چندین کاربر در یک زمان با اینترنت پرسرعت یکسان به همه کاربران سرویس دهد.
- شبکه شهری امکان مدیریت و کنترل متمرکز Network را فراهم می‌کند، یعنی نظارت، مدیریت منابع و امنیت شبکه را آسان‌تر می‌کند.
معایب MAN:
معایب MAN به شرح زیر است:
- معماری MAN کاملا پیچیده است، بنابراین طراحی و نگهداری آن دشوار است.
- این شبکه بسیار گران است زیرا برای راه‌اندازی آن از فیبرنوری استفاده می‌شود که هزینه بالایی را شامل می‌شود.
- تحمل خطای کمتری را فراهم می‌کند.
- نرخ انتقال داده در MAN در مقایسه با شبکه‌های محلی کم است.
نمونه‌هایی از Metropolitan:
نمونه‌هایی از Metropolitan به شرح زیر است:
- شبکه تلویزیون کابلی.
- در سازمان‌های دولتی استفاده می‌شود.
- پردیس‌های دانشگاه.
- در بیمارستان‌ها برای اتصال چندین ساختمان استفاده می‌شود.
